NEVŞEHİR: DERİNKUYU YERALTI ŞEHRİ

             

Nevşehir Derinkuyu, Türkiye'nin Orta Anadolu Bölgesi'nde, Nevşehir il sınırları içinde bulunan ve Kapadokya bölgesinin en ilginç ve dikkat çekici yerlerinden biridir. Derinkuyu, yer altı şehirleriyle ünlüdür ve bu şehirlerden biri olan Derinkuyu Yeraltı Şehri, bölgedeki en büyük ve en derin yeraltı şehirlerinden biri olarak tarihi ve turistik açıdan büyük öneme sahiptir.

        TARİHİ VE YAPIM SÜRECİ:

 Derinkuyu Yeraltı Şehri'nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu yerleşim yerinin MÖ 8. yüzyıla kadar uzandığı tahmin edilmektedir. Erken Hristiyanlık döneminde, özellikle Persler ve Romalılar gibi farklı uygarlıkların baskılarından korunmak amacıyla, bölgedeki insanlar yeraltına sığınmış ve bu yeraltı şehirlerini inşa etmişlerdir. Derinkuyu Yeraltı Şehri, bölgedeki diğer yeraltı şehirleriyle birlikte, Kapadokya bölgesinin savunma amaçlı inşa edilen yerleşim yerlerinden  biridir.

Derinkuyu Yeraltı Şehri, yaklaşık 60 metreye kadar derinleşen, birbirine bağlı birçok katmandan oluşan büyük bir yeraltı kompleksidir. Bu yeraltı şehri, her biri farklı işlevlere sahip odalar, depolar, kiliseler, yaşam alanları, mutfaklar, su kuyuları ve savunma sistemleri içerir. Yeraltı şehirlerinin en önemli özelliklerinden biri, iç mekanların taşlarla oyulmuş olması ve bu taşların oldukça sağlam yapısıdır.

Derinkuyu Yeraltı Şehri, çok katlı yapısı sayesinde, saldırılara karşı oldukça güvenli bir alan sunmuştur. Katlar arasında tüneller ve merdivenler ile bağlantılar sağlanmış, böylece şehir halkı, acil bir durumda hızlıca farklı katlara geçebilme imkânına sahip olmuştur.

ÖZELLİKLER VE YAPILAR:

 

 Derinkuyu Yeraltı Şehri'ne giriş, oldukça dar ve gizli tünellerle sağlanır. Bu tünellerin, düşman saldırıları sırasında gizlenmeye yardımcı olmak amacıyla yapıldığı düşünülmektedir. Ayrıca, yeraltı şehirlerinin güvenliği için dönen taş kapaklar kullanılmıştır. Bu taşlar, kapalıyken düşmanların şehre girmesini engellemiş, açıldığında ise kolayca geçiş yapılabilmesini sağlamıştır.

                                                                          Derinkuyu Yeraltı Şehri, 8 katlıdır ve her katta farklı yaşam alanları yer alır. Alt katlarda mutfaklar, depolar, şarap mahzenleri, kiliseler ve su depoları gibi farklı yapılar bulunur. Üst katlarda ise yaşam alanları, odalar ve daha geniş alanlar yer alır. Yeraltı şehrinin içinde, özellikle kayaya oyulmuş ve doğal ışık almayan odalar, uzun süreli yerleşim için uygun hale getirilmiştir.

 

 Derinkuyu, oldukça derin bir yeraltı şehri olduğundan, havalandırma sistemi büyük bir öneme sahiptir. Şehirdeki odalar arasında hava akışı sağlamak için farklı seviyelerde havalandırma şaftları inşa edilmiştir. Bu şaftlar, yeraltında yaşayan halkın sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürebilmesi için büyük rol oynamıştır.                                                                               

 Derinkuyu Yeraltı Şehri, arkeolojik kazıların devam ettiği bir alan olup, yerel ve uluslararası tarihçiler için büyük öneme sahiptir. Bu yeraltı şehirleri, bölgenin tarihini, kültürünü ve yaşama şekillerini anlamak açısından önemli ipuçları sunmaktadır.

Kaynakça:

• Wikipedia
• Türkiye Kültür Portalı
• Türkiye turizm ansiklopedisi
• Derinkuyu Belediyesi Resmi Sitesi 

ELİF REYHAN AYGÜN